Chương 8
ĐẬU CHIÊM LONG XEM KỊCH
3.
Khai trương rạp hát, nghe thì dễ dàng, nhưng rắc rối gặp phải không hề ít. Ví như mười tám loại binh khí sử dụng trên sân khấu, tuy được làm bằng gỗ, tre trúc… nhưng còn phiền phức hơn cả chế tạo đao kiếm thật. Chẳng hạn như Thanh Long Yển Nguyệt Đao, thân đao làm từ cây mây, trước tiên nướng qua lửa, bôi máu heo, dầu trẩu, dán lên một lớp bạc mỏng, lại phủ ba lớp sơn, lưỡi đao thì dùng gỗ đoạn, ở giữa thêm lõi tre, bên ngoài bọc một lớp da lừa, bôi bột thiếc, phết thủy ngân, vẽ hình rồng, thêm tua rua… liền biến thành thanh đao sáng loáng, trông sắc bén y như thật, trọng lượng chưa đến một cân, cầm biểu diễn rất thuận tay. Lại nói lên sân khấu diễn kịch, ai cũng cần đội mũ, từ hoàng đế/quan lại đến văn nhân/võ sĩ… thiếu một cái cũng không được, vậy thì phải đến cửa hàng chuyên dụng đặt làm, tốn thời gian và công sức nhất chính là mũ phượng. Gánh hát của bọn họ quanh năm chạy đông chạy tây, trang phục đều cũ hỏng, áo dài, áo ngắn, váy xòe, váy cộc, giày/ủng… toàn bộ đều làm mới. Diễn viên không đủ, vậy thì thuê từ các gánh hát khác. Dù sao cũng do Đậu Chiêm Long trả tiền, bầu gánh cứ việc thoả sức thu xếp.
Đậu Chiêm Long cũng không nhàn rỗi, bảo Chu Nhị Diện Tử ra ngoài, tiêu tiền chuẩn bị lo lót khắp nơi, khơi thông quan hệ, mua lại “Bảo Nhạc Trà Viên” lớn nhất trên phố Bảo Tử ngã tư Kỳ Bàn, tìm thợ giỏi xây dựng rầm rộ, nên thêm thì thêm, nên đổi thì đổi, dưới gầm sân khấu chôn hơn trăm chiếc vại lớn, để âm thanh có thể nghe rõ hơn/truyền xa hơn, trên đầu ngang dọc hai mươi ngọn đèn, khiến sân khấu sáng rõ như ban ngày, hai bên treo cao một bộ câu đối: “Khoảnh khắc gian thiên thu sự nghiệp, phương trượng địa vạn lý giang sơn”, hoành phi đề “Thừa bình nhã tấu”. Bên dưới, đối diện sân khấu chính là trì tọa (hàng ghế vip), dưới nền lát gạch vuông, xung quanh dựng cột trụ, vách tường chạm khắc hoa leo tử đằng, hai mươi chiếc bàn bát tiên cùng ghế bành được kê ngay ngắn, mặt bàn có bộ ấm trà mới, đặt gọn gàng trong khay gỗ đàn hương đỏ. Hai bên trái phải sân khấu, vị trí xa hơn một chút, bàn ghế cũng không quá chú trọng, sau cùng là dãy ghế đẩu cao dựa sát vách, không có bàn, kêu “Đại tường”, cũng là chỗ ngồi giá rẻ nhất. Lầu hai chia ghế lô, cửa sổ có bản lề, rèm vải buông rủ, khu đối diện sân khấu, màn đỏ treo lên tận đỉnh, lan can sơn son, bên trong không chỉ có bàn ghế, mà còn đặc biệt trang bị giường, ngồi nghe thấy mệt có thể nằm xuống. Phục vụ trà bánh, khăn mặt, đồ ăn tươi cũng đều có đủ, bởi mỗi vở diễn dài đến mấy canh giờ, giữa chừng sẽ cảm thấy đói bụng, ghế lô có thể đặt bàn tiệc, khu ghế bên dưới cũng dễ dàng mua bánh bao, hoành thánh, bánh nướng, lòng dê, canh đậu hũ, sữa bò/phô mai. Trên đài diễn kịch, dưới đài khăn mặt bay đầy trời, tiểu nhị tay chân khéo léo, cho dù khoảng cách rất xa, lầu trên lầu dưới… cũng đều ném chuẩn đến tay người cần, luyện thành thạo còn có thể tạo dáng, cái gì mà Trương Phi phiến mã, Tô Tần bối kiếm, cái gì mà Bá Vương cử đỉnh, Thái Công câu cá.v.v… khiến người nhìn hoa cả mắt, không chỉ tạo nên khung cảnh thú vị mà công dụng cũng rất lớn, ngày hè nóng bức, rạp hát giống như lồng hấp, người xem biểu diễn ướt đẫm mồ hôi, ai cũng cần khăn lau; mùa đông giá rét, bên ngoài gió lạnh thét gào, cát bụi đầy trời, trong rạp đốt lò sưởi ấm, xem diễn dùng khăn ấm lau mặt, còn không thoải mái sao?
Rạp hát từ trên xuống dưới, từ trong ra ngoài, hết thảy đều đã sẵn sàng, chỉ chờ ngày mở cửa đón khách. Đậu Chiêm Long thuê người, chuyên môn đưa thiệp cho Bát Đại Hoàng Thương tại Khẩu Bắc, cái này kêu “Tát Hồng Phiếu”. Vào ngày khai trương, lẵng hoa/trướng đỏ do Bát Đại Hoàng Thương gửi tặng, tràn ngập nửa con phố, Bảo Nhạc Trà Viên không còn chỗ ngồi, người xem bàn luận sôi nổi, không biết Bảo Nhạc Trà Viên mời được đào hát nổi tiếng nào? Trước tiên là mấy diễn viên hoá trang thành quan quân, múa may khuấy động không khí, đến đoạn áp giải Phi Lai Phượng ra sân khấu, rèm còn chưa vén, câu hát dạo đầu vang lên, thanh âm ngọt ngào, khiến người nghe xương nhũn gân mềm, đầu óc tê dại. Thực ra trước đó, Đậu Chiêm Long đã phân phó Chu Nhị Diện Tử dẫn theo vài người, ngồi bên dưới trầm trồ khen ngợi, cái này kêu “Lĩnh tiêm nhi”. Tiếng bàn tán sôi nổi trên khán đài, rèm sân khấu nhẹ nhàng vén lên, Phi Lai Phượng uyển chuyển bước ra, đôi mắt đẹp lúng liếng nhìn quanh, dáng người yểu điệu thướt tha, thân mặc áo lụa màu đỏ tía, thêu kín chỉ vàng, bên dưới là chiếc váy xanh tím viền gấm nâu… hết thảy đều mời thợ cắt may theo số đo riêng, ôm sát thân hình, khoe trọn đường cong cơ thể. Dưới chân là đôi giày lụa thêu hoa màu xanh nhạt, tai lủng lẳng đôi khuyên phỉ thuý bọc vàng tinh xảo, cổ đeo chuỗi hạt bằng đá quý, vòng vàng trên cổ tay cũng nặng đến nửa cân, từ trên xuống dưới toả sáng lấp lánh, làm người hoa cả mắt, khiến khán giả đều ồ lên kinh ngạc, chẳng cần Chu Nhị Diện Tử làm mồi, tiếng hò reo vẫn vang lên như sấm. Thời điểm mở miệng hát một câu, thanh âm như chuông vàng khánh ngọc, quả nhiên công phu không nhỏ, khán giả vỗ tay, dậm chân, hò reo cổ vũ, hận không thể nổ sập khán phòng.
Tóm lại, ba ngày đầu biểu diễn thành công vang dội, dang tiếng Phi Lai Phượng tại Khẩu Bắc lên như diều gặp gió, những ngày tiếp theo, người người tranh nhau mua vé, cổng lớn của Bảo Nhạc Trà Viên cũng bị xô đổ mấy lần. Không ít nhà giàu có tiếng, ăn chơi quen thói, có kẻ am hiểu kịch hát, cũng có kẻ chỉ đến góp náo nhiệt, ai cũng mang mục đích riêng, đặt sẵn ghế lô, ném tiền lên sân khấu, lại sợ người nhận không phân biệt rõ ràng, dùng giấy đỏ gói kín, viết “Do … đưa tặng”, ngoài ra còn có trướng đỏ c, biển gỗ sơn vàng cao hơn một trượng, trên khắc “Kim tảng danh linh” hay “Tuyệt sắc giai nhân”, dưới đề ngày/tháng/năm, tên người tặng, khua chiêng gõ trống khiêng đến cửa rạp hát. Liều mạng tiêu tiền, xum xoe lấy lòng, đơn giản chỉ vì một nụ cười của mỹ nhân. Phi Lai Phượng cũng dốc hết sức lực, phô bày đủ loại kỹ năng/thủ đoạn, diễn toàn những vở kịch tình cảm lãng mạn, cái gì mà “Khốc Hàn Đình”, “Vạn Hoa Thuyền”, “Hồng Mai Các”, cái gì mà “Mai Giáng Tuyết”, “Hợp Phong Quần”, quyến rũ mà không lẳng lơ, từ vóc dáng đến hoá trang đều tuyệt hảo, giọng hát thuần thục, một mình khuynh đảo toàn bộ sân khấu, từ đầu đến cuối không sai nhịp/lạc giọng, từng câu từng chữ tuôn ra đều chuẩn mực, không chệch một ly, càng hát càng điêu luyện. Bảo Nhạc Trà Viên độc chiếm thị trường, chèn ép các gánh hát khác, đến cháo cũng không có mà húp, nên đi thì đi, nên tan thì tan, có chút năng lực liền gia nhập gánh hát, không có năng lực thì nằm dài cả ngày ở nhà, tức đến hộc máu, há miệng chửi đổng. Dân thường còn như vậy, Bát Đại Hoàng Thương càng không thể tụt lại phía sau, tranh nhau bỏ ra số tiền lớn, mời đoàn hát về diễn, hôm nay mừng thọ lão thái thái, ngày mai đầy tháng tiểu thiếu gia, xem ra chỉ thiếu mỗi làm sinh nhật cho người chết mà thôi, tóm lại kiếm đủ mọi cớ, mời bằng được đào hát nổi tiếng về diễn cho mở mày mở mặt. Bầu gánh một bước lên trời, ba ngày hai bữa đều nhận được lời mời, ngày nào Chu Nhị Diện Tử cũng bận rộn trong Bảo Nhạc Trà Viên, đón tiếp khách khứa, ăn cơm xã giao, nghiễm nhiên trở thành nhị chưởng quầy.
Thu đi đông tới, chẳng mấy chốc đã đến cuối năm, Khẩu Bắc gió lạnh vù vù, băng sương phủ kín, cũng không ngăn nổi không khí ăn Tết hừng hực của người dân địa phương, nhà có tiền vội vàng chọn mua lông cừu tơ lụa, may quần áo mới, giết heo mổ bò, thuôn lòng làm dồi, thịt viên chiên, đầu heo quay, con gái cắm hoa, con trai chơi pháo. Người nghèo cũng giặt giũ/dọn dẹp nhà cửa, may may vá vá, quét sạch bụi bẩn/xui xẻo, hy vọng vận khí thay đổi, gặp nhiều may mắn, mua mới hương đèn, tượng thần, giấy dán cửa sổ, câu đối, kẹo vừng… cái này kêu “Chuẩn bị đón Tết”. Cuối năm, Bạch Kiểm Lang lại đến dự tiệc cá tầm vẫn một đám tùy tùng tiền hô hậu ủng, mang theo toàn bộ thê thiếp con cái tới Khẩu Bắc. Quan ngoại là nơi khổ hàn, dân cư thưa thớt, ăn uống/vui chơi không thể so với quan nội, Bạch Kiểm Lang xuất thân đao phỉ, không dám vào kinh, mặc dù Khẩu Bắc không lớn, nhưng buôn bán phát đạt, lắm kẻ nhiều tiền, quán rượu sòng bạc, lầu xanh kỹ viện, muốn gì cũng có. Hắn không nghĩ ở tại trong thành khiến người khác chú ý, vì thế mua một tòa sơn trang ngoài trấn, cuối năm nhất định đến Khẩu Bắc - Miêu Đông, hàng đêm uống hoa tửu dạo kỹ viện, ôm con hát, nghe nói địa phương xuất hiện một Phi Lai Phượng sắc nghệ song tuyệt, hắn có thể bỏ qua sao?
Tục ngữ nói: “Có cá tanh lo gì không dụ được mèo”, không nằm ngoài dự kiến của Đậu Chiêm Long, Bạch Kiểm Lang tới Khẩu Bắc chưa được ba ngày, liền vác bảo đao, dẫn theo mấy tùy tùng, ngồi trên kiệu ấm, đi đến Bảo Nhạc Trà Viên. Hắn không tới ngay khi buổi diễn mở màn, kiểu gì cũng phải chờ rạp hát đầy chỗ, lúc này mới vác bảo đao, nghênh ngang tự đắc tiến vào bên trong, kéo theo một đám thủ hạ tiền hô hậu ủng. Hôm nay, Bạch Kiểm Lang lại đến xem diễn, hắn bao một lô ghế gần sân khấu nhất, ngồi phía sau bàn bát tiên, có người dâng lên một ấm trà hoa nhài, hạt dưa, lạc rang muối, hạt thông/nhân hạch đào, điểm tâm các loại, còn thêm mứt hoa quả… tất cả bày thành một bàn lớn. Chờ Phi Lai Phượng vén rèm bước ra, hắn mới nhấp một ngụm trà nóng, chậm rãi quét mắt nhìn qua, chỉ trong tích tắc, giống như bị trúng tà, sống lưng thẳng tắp, hai mắt không dời, nhìn chằm chằm sân khấu, chỉ thấy Phi Lai Phượng: trên đầu đội mũ bách điểu triều phượng nạm ngọc phỉ thuý, cắm một cây trâm bích ngọc Bắc Đẩu Thất Tinh, khuôn mặt trái xoan, sống mũi thẳng tắp, miệng anh đào chúm chím, lông mày lá liễu, mắt hạnh long lanh, trên tai lủng lẳng đôi khuyên ngọc bát bảo, gò má phớt hồng tựa hoa đào tháng ba, eo thon mềm mại, đích thị là một giai nhân tuyệt sắc, đi ba bước hoàng kim vạn lượng, một nụ cười khuynh quốc khuynh thành, tung ống tay (thủy tụ) chẳng khác gì tiên nữ hạ phàm, Hằng Nga bay lượn trên cung Quảng Hàn.
Bạch Kiểm Lang vừa thoáng nhìn qua, trong lòng liền ngứa ngáy khó chịu, như đứng đống lửa, như ngồi đống than, tròng mắt suýt nữa rớt ra ngoài, mặc dù hắn đã hơn sáu mươi tuổi, thế nhưng eo không cong, lưng không gù, tai không điếc, mắt không hoa, lòng háo sắc chỉ tăng không giảm, thậm chí còn mạnh hơn so với năm đó, lập tức gọi quản lý rạp hát đến, tặng Phi Lai Phượng tám chiếc trướng đỏ, treo đầy lan can sân khấu. Đó là bức trướng dệt bằng tơ lụa, cùng loại với hỷ trướng thường dùng trong đám cưới, giá trị vật chất tuy không lớn, nhưng rạp hát thời xưa có quy củ, mỗi bức trướng tượng trưng mười lượng bạc, chủ rạp cùng nghệ sĩ chia nhau, có khi bốn sáu, có khi ba bảy, nghệ sĩ càng nổi tiếng, bạc đến tay càng nhiều. Trừ hàng ghế đầu ở lầu một, người ngồi ghế lô xem biểu diễn trên lầu hai, ngoài Bạch Kiểm Lang còn có một vị nước da đen sì, đầu to cổ ngắn, chỉ có một con mắt, quần áo rộng thùng thình, bộ dáng kiêu ngạo. Trướng đỏ của Bạch Kiểm Lang vừa treo lên, vị này cũng lập tức ra tay, một hơi tặng mười hai bức trướng đỏ. Bạch Kiểm Lang có điều không biết, thật ra kể từ ngày đầu hắn tiến vào Khẩu Bắc, Đậu Chiêm Long đã nhận được tin, sắp xếp Chu Nhị Diện Tử hàng ngày chờ ở Bảo Nhạc Trà Viên, chỉ cần Bạch Kiểm Lang xuất hiện, sẽ đứng một bên quạt gió thêm củi, cùng hắn tranh đua tiêu tiền thưởng con hát, nhưng tuyệt đối không chọc hắn nổi giận. Bạch Kiểm Lang tài đại khí thô, lại muốn lấy lòng Phi Lai Phượng, nào chịu để kẻ khác đoạt sự nổi bật? Tặng trướng đỏ chưa thoả mãn, còn cho tuỳ tùng trực tiếp ném bạc lên sân khấu, ném bạc chưa đã nghiền, lại ném trân châu, ngọc bội, cái gì đáng giá thì ném cái đó. Chu Nhị Diện Tử cười thầm trong bụng: “Lão già khốn kiếp, muốn cùng ta phân cao thấp sao? Ngươi có điều không biết, tiền ta ném ra ngoài, lúc sau còn có thể lấy lại, còn ngươi ném bao nhiêu tiền, cuối cùng cũng rơi vào túi ta!” Tuy nhiên hắn không thể hiện ra mặt, làm bộ nóng lòng sốt ruột, vừa luôn miệng kêu hay, vừa ném bạc lên đài. Ngươi ném người ta cũng ném, tuy nhiên bạc thỏi có hạn, chẳng ai ra cửa mà tuỳ thân mang theo ngàn cân, ngân phiếu thì quá nhẹ, không ném được lên sân khấu, chỉ lợi mấy kẻ ngồi gần dùng tiền xu. Bạch Kiểm Lang không thể dẫn đầu ném tiền thưởng, thẹn quá hóa giận, mặc dù Khẩu Bắc không thể so với núi Quan Đông, thế nhưng bằng danh hiệu của Bạch đại gia, kẻ nào dám ganh đua với hắn? Lập tức vung tay chộp lấy thanh đao, đập mạnh lên mặt bàn, hung tợn trừng mắt nhìn Chu Nhị Diện Tử. Cả đời hắn giết người không gớm tay, hai mắt bắn hung quang, nhất thời dọa Chu Nhị Diện Tử nứt gan vỡ mật, sợ vãi tè chạy vội ra ngoài.
Chờ đến khi vở diễn kết thúc, Bạch Kiểm Lang nhịn không nổi, chạy đến hậu trường, ngoắc tay gọi bầu gánh, lấy ra một thỏi vàng, đặt mạnh xuống bàn, trước mặt mọi người, muốn mang Phi Lai Phượng rời đi, thật ra trước kia hắn không như vậy, dù sao cũng là khách quen chuyên dạo nhà thổ, loại phụ nữ nào chưa thấy qua? Theo đuổi nghệ sĩ đơn giản là tán tỉnh phong lưu, nay treo trướng đỏ, mai tặng lẵng hoa, mốt đưa quạt lông chim, tiếp theo là phấn hồng son đỏ, kim thoa ngọc bội, vung tiền dỗ dành thu phục con hát, chủ động nhào vào lòng hắn, chơi vui một hồi. Thế nhưng lần này lại khác, Phi Lai Phượng xinh đẹp quyến rũ, khiến lòng hắn như thiêu như đốt, hơn nữa vừa rồi hành động của Chu Nhị Diện Tử khiến hắn mất hứng, cho nên không muốn nhiều lời, trực tiếp đập tiền đòi người. Bầu gánh biết kẻ tới không có ý tốt, cúi đầu khom lưng, chắp tay thi lễ: “Đại gia đại gia, nghe tại hạ nói một câu, cô nương này của chúng tôi có chút khó tính, không… không tiếp khách.” Bạch Kiểm Lang lộ vẻ hung ác: “Ta thưởng nhiều tiền như vậy, cũng không nể mặt chút nào sao?” Bầu gánh run rẩy khẩn cầu: “Đại gia, ngài không thể làm vậy, thế này không hợp quy củ.” Bạch Kiểm Lang giận dữ quát: “Quy củ cái quái gì? Bạch gia ta chính là quy củ!” Bầu gánh đau khổ van xin: “Ngài xem, gánh hát chúng tôi chẳng có bản lĩnh gì, toàn bộ hơn hai mươi con người đều dựa vào Phi Lai Phượng kiếm miếng cơm ăn, nếu ngài mang cô ấy đi, truyền ra ngoài… chúng tôi có khác gì nhà thổ? Sau này làm sao diễn kịch hát tuồng?” Bạch Kiểm Lang cười lạnh: “Làm bộ thanh cao cái mẹ gì, mười con hát thì năm đứa bán thân, bộ dáng như ả mà kêu không tiếp khách, ngươi muốn gạt quỷ hử? Kỹ nữ còn muốn lập đền thờ trinh tiết chắc? Đã không phải hoàng hoa đại khuê nữ, chê tiền ít hay thế nào? Ra giá đi, ả dám há mồm, ta liền dám tiếp!” Dứt lời lại ném ra một thỏi vàng. Bầu gánh lộ vẻ thấy tiền sáng mắt, vươn tay bắt gọn, thấp giọng nói: “Tại hạ nào dám không nể mặt ngài, nhưng dưới sân khấu quá nhiều khán giả, người đông phức tạp, nếu truyền ra ngoài, ngày mai sẽ không ai đến xem diễn, mong ngài khai ân, lưu lại cho chúng tôi một đường sống...” Rốt cuộc đây cũng là Khẩu Bắc, Bạch Kiểm Lang không thể cướp người giữa thanh thiên bạch nhật, nén giận lùi một bước: “23 tháng Chạp là ngày thọ của ta, sẽ tổ chức yến hội, toàn bộ gánh hát nhà ngươi đến diễn góp vui, một người cũng không thể thiếu, nếu không nể mặt, từ nay đừng hòng diễn kịch!” Bầu gánh thấy trước mắt có đường lui, vội vàng đáp ứng: “Bạch gia yên tâm, đến lúc đó sẽ bảo Phi Lai Phượng kính ngài mấy ly rượu chúc thọ!”
Trong sách có nói: Bạch Kiểm Lang xuất thân thấp kém, từ nhỏ đã không cha không mẹ, nào biết đến sinh thần bát tự? Sở dĩ định ra ngày thọ của mình vào 23 tháng Chạp Âm Lịch, cũng vì ngày này năm đó hắn huyết tẩy Đậu gia trang, cướp đi sáu lu vàng Đậu Kính Sơn cất giấu, từ đây thoát khỏi kiếp nghèo, thay đổi thân phận, trở thành Bạch gia đại hô mưa gọi gió nơi quan ngoại, cưới vợ nạp thiếp, sinh con dưỡng cái, chẳng khác gì được sinh ra lần nữa. Vì thế 23 tháng Chạp hàng năm, Bạch Kiểm Lang sẽ mở tiệc mừng thọ trong sơn trang tại Khẩu Bắc, toàn bộ đám thuộc hạ/đàn em đều đến chúc thọ hắn. Nhà giàu có tiền có thế thường mời đoàn diễn về góp vui, Bạch Kiểm Lang cũng không ngoại lệ, nhất định phải tìm gánh hát nổi tiếng nhất địa phương tới trợ hứng, một là để phô bày sự giàu sang, hai là khuấy động náo nhiệt. Đậu Chiêm Long nắm chắc điểm này, thiết lập tỉ mỉ một bộ liên hoàn kế, trước tiên bỏ số tiền lớn mời Phi Lai Phượng, lại kêu Chu Nhị Diện Tử phá rối từ bên trong, bảo bầu gánh cắn chết không thả người, từng bước dẫn dụ Bạch Kiểm Lang vào bẫy. Hắn cùng ba tên sơn phỉ, còn có Chu Nhị Diện Tử, chuẩn bị theo gánh hát tiến vào sơn trang, trong tiệc mừng thọ khuấy lên một hồi phong ba!
Còn tiếp…